برنج دودی
در زمان های گذشته، با هدف خشک کردن، بالا بردن زمان ماندگاری برنج و به این دلیل که ترکیبات موجود در دود مانع از رشد میکروب ها می شد این اقدام صورت می گرفت و یک روش نگهداری به حساب می آمد. البته امروزه به دلیل آمدن تکنولوژی و روش های به روز این روش تقریبا منسوخ شده است.
برنج دودی چگونه تهیه میشود ؟
در عصر حاضر عملیات خشک‌‌کردن در کارخانه‌های شالی‌کوبی با دستگاه مخصوص اُوِن یا خشک‌‌کن انجام می‌گیرد. و به منظور نگهداری طولانی نیز از قرص برنج یا روش های دیگر استفاده می کنند.
امروزه دودی کردن برنج بیشتر با هدف ایجاد تغییر در طعم و بوی برنج و از روی تفنن و تنوع در طعم و ذائقه این کار را انجام می دهند.
دودی کردن برنج بدین روش است که، با سوزاندن خرده چوب های بعضی از درختان مخصوص و قرار دادن کیسه های حاوی برنج به صورت آویزان شده در معرض دود و هدایت دود به سمت کیسه های برنج آن ها را دودی می کنند. این امر موجب بو وعطر خاصی در برنج می شود که اصطلاحا برنج دودی می گویند.
دود حاصل شده عطر و طعم خاصی به برنج منتقل می کند که البته ممکن است خوشایند تعدادی از افراد نباشد. اما طرفداران خاص خودش را نیز دارد. به طور کلی در مصرف این برنج می بایست طبع آن را شناخت تا با بهترین مصلح آن را سرو کرد. در ادامه طبع این برنج را نیز موردبررسی قرار داده ایم.
طبع برنج دودی
می توان گفت طبع همه برنج ها یکسان است. برنج در سردی و گرمی معتدل اما مایل به سردی است ولی در تری و خشکی، اندکی میل به خشکی دارد. اما می توان با به کار گیری اندکی مهارت و سلیقه در طرز پخت آن، این سردی و خشکی را خنثی کرد.
مثلا یکی از پر طرف دارترین مواد گرمی که با برنج مصرف می شود و ما را هم از عطر و طعم بی نظیر خود برخوردار می کند و هم با خاصیت گرمی خود بدن ما را در برابر بیماری های زیادی مصون می دارد، زعفران است.
یکی دیگر از موادی که می توانید با کمک آن به مبارزه با سردی و تری برنج بروید و بدن خود را از خطرات ناشی از در امان بدارید، شوید است.
اضافه کردن زیره هم یک روش کاربردی می باشد زیرا زیره علاوه بر این که خاصیت گرمی دارد و می تواند سردی برنج را از بین ببرد، برای کمک به دستگاه گوارش شما نیز می تواند ماده ی غذایی بسیار مناسبی باشد.
خواص برنج دودی
همان گونه که گفتیم مواد غذایی دودی، نظیر برنج دودی و ماهی دودی از خوراکی هایی هستند که امروزه مردم از سر تفنن بعضی از مواقع از آن ها استفاده می کنند. اما این دودی بودن مزیت هایی نیز دارد که در ادامه به چند مورد اشاره می کنیم:
- برنج دودی به دلیل طعم و بوی مطبوعی که دارد باعث افزایش تنوع غذایی شده و اشتها را زیاد کرده و در نهایت افراد را به خوردن بیشتر این ماده غذایی ترغیب می کند. در نتیجه مصرف این برنج را به آن دسته ازافرادی اشتهای کمی دارند و افرادی که از طعم های جدید استقبال می کنند پیشنهاد می کنیم.
- برنج دودی دارای مواد مغذی و ویتامین های مورد نیاز بدن بوده و مصرف آن همراه با میوه ها و سبزیجات توصیه می شود.
- برنج دودی به دلیل دارا بودن مقادیر زیاد کربوهیدرات ،انرژی مورد نیاز بدن را تامین و بعنوان یک سوخت عمل کرده و در زمان انتظار انرژی مورد نیاز بدن برای سوخت و ساز را فراهم می نماید.
- از آنجا که برنج دودی منبع عالی از ویتامین ها بوده و دارای ویتامین D، تیامین و ریبوفلاوین و همچنین به میزان زیادی مواد معدنی نظیر آهن، کلسیم و فیبر دارد، مصرف آن باعث استحکام استخوان ها می شود.
- مصرف به میزان کافی از برنج دودی برای تنظیم فشار خون می تواند مفید باشد زیرا در برنج دودی سدیم اندکی وجود دارد.
- برنج دودی به خاطر دارا بودن میزان زیادی آنتی اکسیدان، سیستم ایمنی بدن را تقویت کرده و از بروز عفونت در بدن جلوگیری می کند.
- خوردن برنج دودی قند خون را تنظیم می کند چون محتوای گلیسمی آن کم است.
طرز پخت برنج دودی
برنج را به تعداد نفرات پیمانه زده، چند بار بشویید تا گردوخاک برنج پاک و شسته‌شود. بهتر است دو الی سه ساعت خیس شود. اگر مایلید برنج کته دم کنید، برنج، نمک و آب را در قابلمه بریزید؛ شعله را زیاد کنید و اجازه دهید آب آن کشیده شود. در این بین بهتر است یک بار برنج را هم بزنید. به محض اینکه آب اضافه جذب برنج شد، شعله را کم کرده و در صورت تمایل می‌توانید از کمی کره یا روغن استفاده کنید.
استفاده از از دم‌کنی جهت پخت بهتر الزامی است. دم‌کنی باعث جلوگیری از شفته‌شدن برنج میشود. لازم به ذکر است آموزش گفته شده مربوط به طرز تهیه برنج کته میباشد
اگر هم به دلیل ذائقه تان طرفدار برنج آبکش شده هستید و دوست دارید طرز پخت برنج آبکش را به کار برید، ابتدا باید آب بیشتر، برنج و نمک را در قابلمه روی گاز بگذارید. مواد حدود ده دقیقه باید بجوشد تا برنج مغزپخت‌شده داشته باشیم. زمانی که در حین قل‌زدن در سطح برنج کف‌هایی مشاهده کردید، برنج را در آبکش بریزید و در قابلمه دم کنید. این برنج به 30 الی 40 دقیقه زمان برای دم‌کشیدن نیاز دارد.
برنج دودی را با چی بخوریم؟
ممکن است عطر تند آن را دوست نداشته باشید در این صورت می توانید این برنج را با انواع برنج عطری مانند برنج هاشمی و برنج طارم یا برنج های پرمحصول نظیر برنج فجر، برنج شیرودی و… و سایر انواع برنج سطح پایین که عطر و طعم کمی دارند مخلوط کنید، زیرا برنج دودی را به سختی میتوان بدون مخلوط کردن با برنج های دیگر میل کرد و ممکن است با ذائقه بعضی افراد ناسازگار باشد.
مورد دیگر اینکه به همه افراد همواره توصیه می شود میوه و سبزی های زیادی همراه غذا مصرف کنید، زیرا این دسته از موادغذایی ترکیبات سرطان زا را در صورت سرطان زا بودن مواد غذایی، آن را خنثی می کنند.
همچنین توجه داشته باشید که برنج دودی را نباید با غذاهای سرخ شده و گوشت های فرآوری شده صنعتی مصرف کرد. سرخ کردنی ها خود حاوی ترکیبات سرطان زا هستند و می توانند مضرات برنج دودی را به ویژه اگر در روند دودی کردن آن از چوب نامناسب استفاده شده باشد، تشدید کنند، و منطقی تر است، تا زمانی که از چگونگی این روند اطمینان نداریم این مواردرا رعایت کنیم.
چگونه بوی برنج دودی را از بین ببریم؟
طبیعتاً کسانی اقدام به خرید برنج دودی میکنند که از طرفداران عطر و طعم برنج دودی هستند و لازم نیست که بوی آن را از بین ببرند.
حال شاید شما از آن دسته افرادی باشید که هم از طرفداران برنج دودی هستید هم برنجی که تهیه کرده‌اید بیش از حد انتظار بوی دود می دهد.
باید گفت از آنجا که فرایند دودی شدن برنج یا گرفتن بوی دود برنج طوری انجام می شود که بوی دود وارد بطن وترکیبات اصلی برنج می شود نمیتوان درصد زیادی از بوی برنج را با روش خاصی کاملا از بین برد. اما دیده شده که درصد کمی از این بو را کاهش داده اند.
آیا برنج دودی سرطان زاست؟
چه در برنج چه در دیگر مواد غذایی دودی مسئله ی ماده ی سوختنی آن است. در صورتی که چوب حاوی مواد شیمیایی مثل نفت، قیر،اسانس یا رنگ نباشد دودی کردن مواد غذایی با آن ضرری ندارد.
همچنین از مواد های سوختنی دارای طعم و اسانس مانند چوپ درخت کاج استفاده کرده باشد، نباید از آن برنج تهیه کرد زیرا استفاده مکرر از برنج های دودی شده با مواد سوختنی نامناسب میتواند موجب بروز بیماری های گوارشی شود.
جدا از همه این ها ما نمی دانیم در فرایند دودی کردن برنج از چه مواد سوختنی استفاده می شود، باید توجه داشت که مصرف مداوم و همه روزه ی برنج دودی مضرات و زیان های خودش را دارد. اما خاصیت ها و مزیت های فراوان آن را نمی شود نادیده گرفت. بنابراین به کاربران توصیه می شود که حداقل هفته ای یک بار از این برنج استفاده کنند تا از موادمغذی و ویتامین های آن بهره مند شوند.
مضرات برنج دودی
فراموش نکنید ترکیبات سرطان زا فقط در برنج یا محصولات دودی وجود ندارند. در زندگی امروزی در آب و هوایی که می نوشیم و استشمام می کنیم، در سایر غذاهایی که می خوریم و حتی در ظروفی که در آنها غذا طبخ می کنیم نیز گفته می شود ترکیبات سرطان زا به وفور یافت می شوند. طبیعتا نمیتوان ننوشید و تنفس نکرد و به خود سخت گرفت.
بنابراین همان گونه که گفتیم مصرف زیاد میوه و سبزی به خنثی شدن این ترکیبات مضر بسیار کمک می کند و همچنین نکنهی مهم این که پیشنهاد میشود برنج دودی را از تولیدکنندگان و فروشندگان معتبر تهیه کنید.
برنج دودی در طب سنتی
از منظره طب سنتی برنج دودی محصولی است که با مصرف آن میتوان بر بسیاری از مشکلات گوارشی غلبه کرد به شرط آن که از ماده سوختنی که برای دودی کردن آن استفاده می شود و نحوه صحیح مصرف آن مطلع بود. به عنوان مثال مصرف این نوع برنج برای درمان و مشکلات گوارشی و رفع کم اشتهایی توصیه می شود.
منبع: سایت برنج کاسپین
