تاریخ نمایش در گیلان
گیلان به علت مجاورت با روسیه بیشتر مایل به تجدد و آزادیخواهی بود که علت را میتوان قفقازیانی دانست که بعد از سال 1905 میلادی با سرعت زیادی برای به دست آوردن آزادی میکوشیدند
و با انتشار روزنامههایی به سبک نوین در فعالیتهای ادبی شرکت میکردند و بنا به گفته فرهوشی «عامه مسلمانان را از خواب غفلت بیدار میکردند.»
قبل از تشکیل اولین مجمع تئاتری در رشت، گروههای هنری از این مناطق و همچنین بادکوبه از راه آبی انزلی به رشت میآمدند و برنامههای هنری جالب برای مردم به روی صحنه میآوردند. حاج علی عسگری اجرای این نوع نمایشات را بیش از هر چیز در راه گشایی افکار هنر دوستان رشت به سوی دنیای متمدن آن روز موثر دانسته است.
نوزاد در روایت خود از تاریخ نمایش در ایران ضمن اشاره به این نکته بیان میدارد: «که مصادف با گسترش هنر تعزیه و دلقک بازیهای درباری؛ دو برادر آذربایجانی به نامهای کمال و جمال از قفقاز به گیلان آمدند و چهار یا پنج تئاتر میهنی نمایش دادند. اثری که این نمایشها در روحیه مردم نهاد بسیار زیاد بود تا آنجایی که به فکر تشکیل مجامع تئاتری در گیلان افتادند.»
فهرست
بخش اول ؛ تئاتر در ایران پیش از اسلام تئاتر در ایران اسلامی
نخستین خاستگاه تئاتر در ایران
مراحلی که تئاتر گیلان از آغاز تا شهریور 1320 خورشیدی پیموده است
مجمع امید ترقی و…
بخش دوم؛ سخنی دیگر با خواننده جمعیت گیل جمعیت درخشان شرکت هنر کانون آیینه استودیو درام گیلان