حرف اضافه «برای، بهخاطر» در زبان گیلکی
⚡️ حرف اضافه «برای، بهخاطر» در گویشهای مختلف زبان گیلکی عبارتند از:
✔️ ره/ به/ وه/ سه/ سن/ بره
✔️ وأسر/ وأسی/ وسه/ ویسین
✔️ دؤنی/ خانی/ خۊسی
💡 در گویشهای تبرستان ترکیب صورت مخفف «سه» و ضمیر «وه» صورت «وه سه» (=برای او) را میسازد که به دلیل شباهت با صورت اصلی حرف اضافه (یعنی وسسه) برخی گمان میکنند ترکیبات مه وسسه، ته وسسه ؤ… حشو است در حالی که حرف واو جزئی از حرف اضافه است و ترکیبات مذکۊر کاملا درستند.
براساس دستور زبان گیلکی تمام این حروف به صورت «*پسآیند» در جمله به کار میروند.
🔰 چند مثال از گۊیشهای مختلف:
🔵 علی «وسسه» اتا چایی دکن.
🔵 خا تی «واسی» آیمه.
🔵 می «سن» چیچی بأرده بۊ؟
🔵 شمه «ویسین» خؤن دره یأ!
🔵 کۊ «وأسر» ای پاوزار’ دنکۊن.
🔵 امه «به» وس بۊ برأ!
🔵 ته «بره» بۊگۊتم.
🔵 مۊ تی «دؤنی» دؤو بؤکۊردأم.
🔵 من کن ٚ «سه» زلف’ یک ور هاکنم؟
🔵 درس ٚ «خانی» وقت ناره!
🔵 کۊیه «ره» خاسی؟
🔵 اۊشان ٚ «خۊسی» نأنم.
*
⚡️در زبان گیلکی حرفهای اضافه بهصۊرت «پسآیند» در جمله قرار میگیرند.
💡 «حرف اضافه» را بسته به مؤقعیت آن میتوان به دؤ گۊنهٔ «حرف اضافه پیشین» و «حرف اضافه پسین» تقسیم کرد. حرف اضافه پیشین، همانگۊنه که از نامش پیداست، پیش از یک واژه میآید و حرف اضافه پسین پس از واژه. گۊنهٔ رایج آن در زبان گیلکی حرف اضافه پسین است! یعنی حرف اضافه پس از واژه میآید؛ در زبان فارسی این مۊضۊع برعکس است!