خشکبیجار
خشکبیجار (به گیلکی: خۊشکه بیجار) شهری واقع در بخش خشکبیجار، شهرستان رشت، استان گیلان است و در حاشیه دریای کاسپین قرار دارد.
بخش خشکبیجار با ۱۵ کیلومتر نوار ساحلی دارای بیشترین نوار ساحلی شهرستان رشت است. سواحل زیبای آن زبانزد همگان است. سواحل زیبای امین آباد، حاجی‌بکنده، امیربکنده، تالش محله، باغ محله، چپرپردزمان و چپرپرد پایین در مجاورت این شهر توریستی قرار دارند که جهت استفاده ورزش‌های آبی مانند: قایقرانی و جت اسکی، شنا، فوتبال ساحلی؛ و غیره، همچنین ماهیگیری و دیگر تفریحات، همواره مورد توجه گردشگران قرار دارد.
جمعیت
براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۰، جمعیت آن ۲۷٬۱۳۳ نفر بوده‌است.
سابقه تاریخی خشکبیجار
بنا به اسناد کتب تاریخی قدمت خشکبیجار به بیش از ۸۰۰ سال قبل بازمی‌گردد. هنگام حمله مغول در سال ۷۰۶ هجری قمری این شهر به دست سربازان مهاجم غارت شد و سلطان این بخش «سالوک» که مردی شجاع بود مجبور به تسلیم می‌شود. در دوره صفویه و در زمان شاه طهماسب یکم؛ استان گیلان به دو قسمت بیه‌پس و بیه‌پیش تقسیم می‌شد که خشکبیجار در قلمرو بیه پس قرار داشت و در سال ۹۷۵ (قمری) به «جمشید خان» پسر «سلطان محمود» بخشیده شد، اما در سال ۹۸۹ (قمری) توسط وزیر او به قتل رسید و دو پسرش به نام‌های ابراهیم خان و «محمدامین خان» بر سر قلمرو پدر به ستیز با یکدیگر برخواستند.
ابراهیم خان در پناه امیران فومن قرار گرفت اما محمد امین خان در پناه امیران لاهیجان پایگاهش را در خشکبیجار قرار داد. همچنین بنا به نوشته یاسنت لویی رابینو در کتاب «ولایات دارالمرز گیلان» در حدود ۱۰۰ سال پیش خشکبیجار دارای ۱۶۰۰ باب خانه و همچنین بازارهای هفتگی بود که در روزهای دوشنبه و پنج شنبه تشکیل می‌شد.
وجه تسمیه خشکبیجار
خشکبیجار که سابق بر این (خشکبجار) تلفظ و نوشته می‌شد؛ از دو کلمه (خشک و بیجار) به معنی شالیزار ترکیب یافته‌است. با توجه به اطلاعات و بررسی اطلاعات بدست آمده در گذشته پدیده کم‌آبی از مشکلات عمده این منطقه بوده‌است. دوری از سفید رود، عدم دسترسی به این رود عظیم مشکلات فراوانی را در امر کشاورزی ایجاد می‌کرد؛ به‌طوری‌که در سالهای کم باران به علت استفاده کشتزارهای بالا دست به کمبود آب دچار می‌شد. بر این اساس به خشکبیجار یعنی کشتزار کم‌آب و خشک نامیده می‌شد.
خشکبیجار قدیم
خشکبیجار در قدیم شامل سه دهستان نوشر، حاجی بکنده، کته سر و روستاهای زیادی بود که از این بخش جدا شدند. مساحت تقریبی این منطقه در حدود ۱۶۷ کیلومتر مربع بود که به ۹۵ کیلومتر مربع تقلیل یافت. صنایع دستی فراوانی در این شهر ساخته می‌شد که می‌توان از (ابریشم بافی) یاد کرد. این صنایع به دلیل اقتصادی نبودن رفته رفته برچیده شدند.
مطالب ویژه توپو گرافی
دریای خزر در شمال شهر خشکبیجار از ویژگی‌های مهم طبیعی منطقه بوده و بدون تردید دریا و اختصاصات ویژه آن در زندگی ساکنان تأثیر عمیقی می‌گذارد. در این منطقه حاشیه ساحلی دریا را یک نوار جنگلی از پوشش درختان توسکا و غیره پوشانده که مناظر زیبایی را به وجود آورده‌است.
آب و هوا
خشکبیجار با آب و هوای ویژه گیلان در اقلیم مرطوب و معتدل واقع بوده و دارای باران فراوان ۹۷۴/۳ میلی‌متر در سال و رطوبت میانگین ۸۹ درصد و تعادل گرمایی متوسط ۱۶/۶ درجه است. حداکثر حرارت مطلق ۲۸/۵ و حداقل حرارت مطلق ۷/۵ درجه در فصول مختلف سال است. متوسط گرمترین ماه‌های سال تیر ۳۷/۵ و مرداد ۳۸ درجه و متوسط سردترین ماه‌های سال بهمن ۱۴ و اسفند ۱۵ درجه می‌باشد. پر باران‌ترین ماه‌های سال بهمن با ۲۷۴/۵ و آذر با ۲۲۱ میلی‌متر و کم باران‌ترین ماه‌ها فروردین با ۵۰ و دی با ۴۶/۵ میلی‌متر و تعداد روزهای بارانی سال ۱۳۶ روز می‌باشد.
موقعیت جغرافیایی
مساحت خشکبیجار ۹۵ کیلومتر مربع و طول جغرافیایی آن ۴۹ درجه و ۴۶ دقیقه و عرض جغرافیایی آن ۳۷ درجه و ۲۲ دقیقه‌است.
مکان‌نگاری
خاک منطقه خشکبیجار
خاک بخش خشکبیجار تماماً جلگه‌است. این گروه از خاک که معمولاً از رسوبات رود خانه‌ها بوجود آمده و دارای پستی و بلندی‌های اندکی است و به دلیل دارا بودن مواد آلی و سابقه جنگلی منطقه و ریزش سال‌ها برگان درختان به رنگ قهوه‌ای متمایل به سیاه خاکستری بوده بهترین محل برا کشت انواع گیاهان متداول بخصوص برنج است.
رودخانه‌های خشکبیجار
مهمترین رودخانه خشکبیجار رودخانه گیشه دمرده‌است. این رود که از ورودی شهر می‌گذرد جلوه‌ای خاص به این شهر بخشیده. افسانه‌ای قدیمی بیان می‌کند که یک عروس و داماد خشکبیجاری در حین عبور از روی یک پل چوبی رودخانه، به علت شکستن پل در رود افتاده و عروس خانم جانش را از دست می‌دهد. این واقعه در روز عروسیشان اتفاق افتاده‌است مناظر زیبای اطراف رود چشم هر بیننده‌ای را می‌رباید رودهای دیگر خشکبیجار عبارتند از:
نوره
خشکبیجاری
بازاری
نفت در خشکبیجار
طی سالهای اخیر مخازن نفتی فراوانی در حوزه دریای کاسپین و به ویژه حوالی خشکبیجار کشف شده‌است که در غالب فاز پالایشگاهی «میدان عظیم سردار جنگل» در آینده نامعلوم مورد استخراج قرار خواهد گرفت.
موقعیت توریستی اقتصادی
تلاقی رودهای منطقه خشکبیجار به دریای کاسپین این رودها را به مکان مناسبی جهت ماهیگیری مبدل ساخته و علاوه بر بومیانی که از این طریق امرار معاش می‌کنند، گردشگران نیز با استفاده از این پتانسیل طبیعی، خاطرات شیرینی را صید می‌کنند. اما بیش از سواحل دریا و صید ماهی، شالیزارهای برنج و کیفیت مرغوب انواع برنج اصیل ایرانی که در کشتزارهای خشکبیجار به عمل می‌آید مهمترین محصول بومی این منطقه است که توسط کشاورزان و فروشندگان برنج در بازار خشکبیجار، به تمام نقاط کشور صادر می‌شود. در نتیجه کشاورزی و صیادی دو رکن مهم اقتصاد بومی در منطقه خشکبیجار است و در سالهای اخیر با ایجاد منطقه آزاد بندرانزلی در مجاورت این شهر فرصت‌های شغلی و اقتصادی جدیدی هم برای بومیان مرزنشین خشکبیجار فراهم آمده‌است.
مکانهای دیدنی
بازار روزمحلی با قدمت بیش از صد و پنجاه سال در روزهای دوشنبه و پنجشنبه در مرکز شهر
سل (مرداب) جکتاج دارای نیزار -آبگیر و محل تجمع پرندگان
حمام تاریخی ملک با قدمت نزدیک به یک قرن
سواحل بخش مکانی تفریحی بکروزیبا
پارک شهر خشکبیجار
مجتمع تفریحی مروارید خزر
پیست کارتینگ گیلان
دانشگاه پیام نور واحد خشکبیجار
در سال تحصیلی ۸۶ افتتاح شد. البته در مکانی موقت در دهستان نوشر. قرار است در زمینی به وسعت ۵۰۰۰ متر ساختمان جدید این دانشگاه بنا شود. در انتهای بلوار امام رضا بعد از میدان نوشادل. این واحد در حال حاضر با ۲۰۳ دانشجو در رشته الهیات دو گرایش (تاریخ فرهنگ ملل و مبانی فقه و حقوق) و علوم تربیتی دو گرایش (مدیریت برنامه‌ریزی و راهنمایی و مشاوره) در حال فعالیت است.
اردوگاه دانش آموزی خشکبیجار
لحاظ شدن اردوگاه دانش آموزی خشکبیجار در زمره ارودگاه‌های ملی کشوری.. اردوگاه ذکر شده در نوار ساحلی بخش خشکبیجار واقع شده‌است.
مجتمع تجاری الماس شهر
اولین و بزرگترین مجتمع تجاری بخش خشکبیجار شامل شصت ویک واحد تجاری واقع در مرکز شهر می‌باشد.
پیست کارتینگ گیلان
پیست تفریحی کارتینگ تنها پیست استاندار شمال کشور در فضایی به مساحت ۶۰۰۰ متر مربع در شمال غربی بخش خشکبیجار (روستای چپرپرد زمان) و در کنار خط ساحلی قرار دارد. این پیست برای زنان و مردان قابل استفاده می‌باشد و با توجه به وجود ماشین‌های کوچکتر برای افراد بالای ۱۱ سال نیز قابل استفاده است.
