روایتی نو از جنبش و انقلاب جنگل
کتاب «روایتی نو از جنبش و انقلاب جنگل» که تحولات نهضت جنگل را با نگاهی متفاوت بررسی می کند در بهمن ماه 1394 توسط نشر ژرف انتشار یافته است. بخشی از نوشتار:
جنبش و انقلاب جنگل از بهار سال 1294 تا آبان 1300 خورشیدی نزدیک به هفت سال در گیلان جریان داشت و تقریباً تمام عرصه های زندگی اقتصادی، اجتماعی ، فرهنگی و سیاسی این دیار را به نحوی تحت الشعاع خود قرار داد و در مقاطعی از فرایند تحولات خود یعنی زمانی که در بهار سال 1299 خورشیدی به انقلاب تبدیل شد و هدف خود را حمله به پایتخت و فتح آن در دستور کار قرارداد، در مقیاسی ملی نظرها را به خود معطوف کرد.
نطفه ی این جنبش از هنگامی بسته شد که تصور شکست انقلابِ مشروطیت به اذهان انقلابیون مشروطه خواه را یافته بود . بنابراین ایده ی این جنبش در اساس برای بازگرداندن انقلاب مشروطیت به مسیری بود که تصور می شد از آن منحرف شده است. در این انقلاب برای نخستین بار تمام گروه های اجتماعی که بعدها در صحنه ی سیاسی ایران ایفاگر نقشی شدند، نقش آفرینی کردند. از این منظر این نخستین جنبشی بود که جلوه ای آغازین از شکل گیری گروه های نقش آفرین در صحنه اجتماعی مدرن ایران بود. گروه هایی که هر کدام آمال و آرزوهای خود را برای هدایت جامعه ای که به تازگی سر از قرون وسطای خود بیرون آورده و در تلاش برای ایجاد جامعه ای مدرن بود.
انقلاب جنگل پس از این که قدرت را در گیلان به دست گرفت و برای نخستین بار حکومت جمهوری در ایران و خاورمیانه شکل داد، در درون خود به سرعت دچار انشقاق شد و هر چند به مدت حدود هفده ماه دوام آورد لیکن در پایان آبان ماه 1300 خورشید سقوط کرد. پرسش های اساسی در این کتاب این است که این جنبش چگونه، در کجا و در چه شرایط اقتصادی و اجتماعی در گیلان شکل گرفت؟ به هنگام شکل گیری آغازین این جنبش، جناح بندی های آن از کدام عامل اجتماعی تاثیر می پذیرفتند؟جغرافیای تشکیلات جنگلیان چه تاثیری در رویکردهای اجتماعی و سیاسی آن داشت؟ هنگامی که این جنبش به انقلاب تبدیل شد، تئوری شکل دهنده ی اصلی راهنمای آن چه بود و چگونه عمل می کرد؟ آیا این تئوری در فضای فکری و فرهنگی و اقتصادی – اجتماعی ایران امکان پیش بردن اهداف جنبش و تحقق اهداف آن را داشت؟ وسرانجام آیا اهدافی که این انقلاب در خرداد 1299 خورشیدی در برنامه خود گنجانده بود، امکان پیروزی آن میسر بود؟ پاسخ به این پرسش ها اساس این کتاب را تشکیل می دهد.