عزیز وکیل منفرد

پهلوان نامی ورزش ایران عزیز وکیل منفرد پدر ورزش گیلان و بندر انزلی محسوب می‌شود. خدمات ارزنده وی به ورزش ایران باعث شده تا از وی به عنوان پدر ورزش ایران نیز نام برده شودو یکی از ده چهره برتر تاریخ ورزش ایران محسوب شود.

او مؤسس اولین باشگاه ورزشی در گیلان و سومین باشگاه ورزشی در ایران است. اولین دونده ماراتن ایران و دارنده مدال قهرمانی کشور در یکهزار و پانصد متر، سه هزار متر و ده هزار متر بوداو قهرمان اولین مسابقه دو مارتن در سال ۱۳۱۹ می‌باشد. این مسابقه در مسیر جاده مخصوص کرج تا سر چهار راه ولیعصر تهران برگزار گردید. نکته جالب اینجاست که در آن زمان کسی اطلاعات دقیقی از مسافت دقیق دو ماراتن نداشت به همین دلیل دوندگان به جای ۴۲ کیلومتر ۵۶ کلیومتر دویدند. وی رکورددار دوی ماراتن کشور و صاحب عناوین متعدد آسیایی و جهانی بود، رکورد پنج هزار متر را با زمان ۴۷/۱۶ دقیقه سال‌ها پابرجا بود؛ که بعدها توسط علی باغبانباشی شکسته شد. وی بنیانگذار باشگاه گیو بندر انزلی نیز می‌باشد؛ که در رشته‌هایی نظیر فوتبال فعالیت داشت.

تأسیس باشگاه گیو بندر انزلی
پهلوان عزیز وکیل منفرد تمام پاداش خود از قهرمانی اش در سال ۱۳۱۹ دو ماراتن ایران را صرف خرید زمینی چند هزار متری کرد تا باشگاه ورزشی گیو بندر انزلی (بندر پهلوی سابق) را تأسیس کند. تا جوانان گیلان و بندر انزلی بدون پرداخت ریالی حق عضویت بتوانند از آن استفاده کنند.

رشته‌های ورزشی

باشگاه ورزشی گیو بندر انزلی سومین باشگاه ورزشی ایران در رشته‌هایی نظیر:

دو میدانی
بسکتبال
والیبال
فوتبال
دوچرخه سواری

و در گذشته راگبی و … برای بانوان و آقایان نزدیک به هفتاد سال است که تکاپو دارد. باشگاه بوکس گیو بندر انزلی در دههٔ ۵۰ قطب اول بوکس ایران بود و قهرمانانی مانند:

نصرت وکیل منفرد
سهراب وکیل منفرد
حسین اغماض
کریم کامیاب
جبار فعلی
مرحوم ایرج سلامی کهن
مظفر مسافری

و بسیاری دیگراز طریق باشگاه گیو به بوکس ایران و آسیا شناسانده و تعدادی از این عزیزان به عنوان نمایندهٔ ایران در المپیک حضور یافتند.

عناوین و افتخارات

قهرمان اولین دوره مسابقات دو مارتن در ایران در سال ۱۳۱۹
قهرمانی کشور در دو یکهزار و پانصد متر
قهرمانی کشور در دو سه هزار متر
قهرمانی کشور در دو ده هزار متر
تأسیس باشگاه گیو بندر انزلی
تأسیس اولین نشریه ورزشی ایران

نشریه گیو انزلی

از دیگر فعالیت‌های عزیز وکیل منفرد می‌توان به تأسیس نشریه گیو انزلی اشاره کرد که در دفتر باشگاه گیو بندر انزلی به چاپ می‌رسید.
این نشریه که به صورت گاهنامه به چاپ می‌رسید اولین نشریه ورزشی ایران محسوب می‌شود.

وفات
وی در ۵ تیرداد ماه ۱۳۷۹ خورشیدی در زادگاهش برای همیشه چشم از جهان بست.