کتابشناسی افشین پرتو
الف- تالیفات
۱- ستیزگاه باورهای دیروز و امروز: تاریخ خاورمیانه پیش از پدیدآیی اسلام، افشین پرتو و علیرضا کشوردوست، پاژنگ، تهران، ۱۳۶۹، ۴۵۴صفحه.
۲- پژوهش نامه: راهنمای پژوهش در تاریخ و جغرافیای گیلان، افشین پرتو و علیرضا کشوردوست، پاژنگ، تهران، ۱۳۶۹، ۲۶۸صفحه.
این نوشتار، کتابنامه ای در حیطه تاریخ و جغرافیای گیلان و راهنمایی برای پژوهشگران گیلان شناسی است. این اولین کتابی است که پرتو درباره گیلان نوشته است.
۳- تاریخ گیلان از آغاز تا برپایی جنبش مشروطه، افشین پرتو، حرف نو، رشت، اول، ۱۳۷۹، ۶۴۳صفحه، وزیری.
این کتاب بار دیگر در انتشارات فرهنگ ایلیای رشت در سال ۱۳۸۹ در ۶۷۶ صفحه به چاپ رسید. این کتاب، مهمترین کتابی است که تاریخ کاملی از گیلان را از ابتدا تا دوره معاصر روایت کرده است. «سخن ناشر» و «پیش نوشته» که در واقع مقدمه نویسنده است در ابتدای کتاب قرار دارد. در ۱۳ فصل تدوین شده و از آغاز تاریخ گیلان در دوره باستانی آغاز می شود و در ابتدای وقایع مشروطه به اتمام می رسد و بیان کننده نگاه خاص افشین پرتو به تاریخ گیلان است.
۴- پرسش های چهارگزینه ای درس تاریخ شناسی: دوره پیش دانشگاهى رشته ادبیات و علوم انسانى، افشین پرتو، دهسرا، رشت، اول، ۱۳۸۱، ۴۸صفحه.
کتابی کمک درسی برای دوره پیش دانشگاهی است.
۵- پرسش های چهارگزینه ای درس تاریخ ایران و جهان ۱: بخش تاریخ ایران، افشین پرتو، دهسرا، رشت، ۱۳۸۲، اول، ۴۸صفحه.
کتابی کمک درسی برای مدارس متوسطه است.
۶- پرسش های چهارگزینه ای درس تاریخ ایران و جهان ۱: بخش تاریخ عمومی، افشین پرتو، دهسرا، رشت، ۱۳۸۲، اول، ۴۸صفحه.
کتابی کمک درسی برای مدارس متوسطه است.
۷- پرسش های چهارگزینه ای درس تاریخ ایران و جهان ۲: بخش تاریخ ایران، افشین پرتو، دهسرا، رشت، ۱۳۸۲، اول، ۴۸صفحه.
کتابی کمک درسی برای مدارس متوسطه است.
۸- پرسش های چهارگزینه ای درس تاریخ ایران و جهان ۲: بخش تاریخ عمومی، افشین پرتو، دهسرا، رشت، ۱۳۸۲، اول، ۴۸صفحه.
کتابی کمک درسی برای مدارس متوسطه است.
۹- فرمانروایان دیلمان: پژوهشی پیرامون توانمندان دیلمان از میانه ی سده ی دوازدهم هجری تا پایان دوران سلطنت رضا شاه پهلوی، افشین پرتو، مهر برنا، تهران، ۱۳۸۴، اول، ۴۴صفحه.
این کتاب به مناسبت اولین همایش دیلمان شناسی و تحت مجموعه نوشته های «از گیل و دیلم چه میدانیم؟» منتشر شده است.
۱۰- گیلانشهرها: چگونگی پدیده ای، تاریخچه، نامواژه، ویژگی های جغرافیایی و ماندگاری شهرهای گیلان، افشین پرتو و علیرضا کشوردوست، وارسته، رشت، اول، ۱۳۸۵، ۲۹۵صفحه.
درباره تاریخ و جغرافیای شهرهای گیلان است.
۱۱- بلمی گم در اقیانوس شن: تاریخ دولت های عرب پیش از اسلام، افشین پرتو، مهر برنا، تهران، ۱۳۸۷، اول، ۲۲۵صفحه.
درباره تاریخ اعراب پیش از اسلام است.
۱۲- تاریخچه ورود چای به ایران، افشین پرتو، مهر برنا، تهران، ۱۳۸۷، اول، ۶۴صفحه.
درباره صنعت چای و نحوه ورود آن به ایران است.
۱۳- گیلان، افشین پرتو، سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی دفتر انتشارات کمک آموزشی، تهران، اول، ۱۳۸۷، ۸۰صفحه، رحلی.
این کتاب از مجموعه کتاب های رشد است.
۱۴- تاریخ شیلات دریای خزر از آغاز تا ملی شدن، افشین پرتو، مهر برنا، تهران، ۱۳۸۷، اول، ۹۸صفحه.
درباره تاریخچه صنعت شیلات در دریای خزر است.
۱۵- مهرگان، افشین پرتو، رمه، رشت، ۱۳۸۹، اول، ۸۰صفحه.
درباره گاهشماری ایرانی است.
۱۶- تاریخ شیلات در گیلان (دانشنامه فرهنگ و تمدن گیلان:۴۵)، افشین پرتو، فرهنگ ایلیا، رشت، اول، ۱۳۹۱، ۱۱۴صفحه، رقعی.
این کتاب نیز با حمایت حوزه هنری گیلان چاپ شده است و چهل و پنجمین کتاب از مجموعه دانشنامه فرهنگ و تمدن گیلان است.
۱۷- گیلان و خیزش جنگل؛ تاریخ گیلان در دوران احمدشاه قاجار، افشین پرتو، فرهنگ ایلیا، رشت، اول، ۱۳۹۱، ۴۴۹صفحه، وزیری.
این کتاب از مهمترین کتابهای پرتو است که خودش آن را حاصل بیست سال تلاشش دانسته است و در هفت فصل وقایع گیلان در دوره احمدشاه قاجار را روایت کرده است.
۱۸- سیاهکل دیار پایدار، افشین پرتو، فرهنگ ایلیا، رشت، اول، ۱۳۹۱، ۲۷۳صفحه.
۱۹- شاخابه ی پارس و روزگارش، افشین پرتو، صحیفه خرد، قم، اول، ۱۳۹۲، ۳۰۸صفحه، رقعی.
این کتاب از سلسله کتاب های دانشنامه استان بوشهر است. موضوع کتاب درباره تاریخچه بوشهر از عصر باستان تا دوره معاصر است.
شاخابه ی پارس و روزگارش
۲۰- مشروطه و گیلان: تاریخ رویدادهای گیلان در دوران مظفرالدین شاه و محمدعلی شاه قاجار، افشین پرتو، فرهنگ ایلیا، رشت، اول، ۱۳۹۴، ۲۰۸صفحه، وزیری.
این کتاب آخرین کتابی است که در زمان حیات پرتو چاپ شده است.
ب- ترجمه، تصحیح، حاشیه، مقدمه و… :
۱- خاطرات آقاخان درامی: با نگاهی به رویدادهای نهضت جنگل، بازخوانی و تصحیح: افشین پرتو، حرف نو، رشت، اول، ۱۳۸۱، ۷۶صفحه.
خاطرات یکی از کسانی است که در نهضت جنگل حضور داشت.
۲- شاخه نبات: خاطرات سرگرد نیلستروم افسر سوئدی ژاندارمری ایران از وقایع فارس و نهضت تنگستان (آوریل – سپتامبر ۱۹۱۵)، گوستاو نیلستروم، مترجم: افشین پرتو، اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی بوشهر، اول، ۱۳۷۲، ۴۴صفحه.
این کتاب ترجمه بخش ششم از خاطرات وی است که مربوط به ماموریت شش ماهه او (آوریل تا سپتامبر ۱۹۱۵) در فارس می باشد.
۳- جنگ جهانی اول و فارس: خاطرات سرگرد گوستاو نیلستروم سوئدی در سالهای ۱۹۱۵ تا ۱۹۱۸ از رویدادهای فارس در جنگ جهانی اول، گوستاو نیلستروم، مترجم: افشین پرتو، آبادبوم، تهران، اول، ۱۳۸۹، رقعی، ۱۱۰صفحه.
از سری کتاب هایی است که بنیاد فارس شناسی برای معرفی خطه فارس و شیراز تولید کرده است.
۴- شیراز شهر عشق و راز، عباس عربزاده، مقدمه: افشین پرتو، مترجم: اکبر وطن خواه، ناشر: عباس عربزاده، تهران، ۱۳۸۷، اول، ۲۵۸صفحه، رحلی.
۵- تاریخ خانی، علی بن شمس الدین بن حاجی حسین لاهیجی، تصحیح و تحشیه: افشین پرتو، فرهنگ ایلیا، رشت، اول، ۱۳۸۹، ۳۷۲ صفحه، وزیری.
این کتاب را اولین بار محقق روس نیکلای خانیکوف در سن پطرزبورگ پایتخت روسیه تزاری در سال ۱۲۷۴ق منتشر کرد. دومین بار آن را منوچهر ستوده تصحیح و در سال ۱۳۵۲ش به چاپ رساند. افشین پرتو برای سومین بار آن را تصحیح و چاپ نمود.
۶- تاریخ گیلان: رویدادهای گیلان در سده های دهم و یازدهم هجری، عبدالفتاح فومنی گیلانی، تصحیح و تحشیه: افشین پرتو، فرهنگ ایلیا، رشت، اول، ۱۳۹۰، ۲۷۶صفحه، وزیری.
این کتاب نیز اولین بار توسط نیکلای خانیکوف در سن پطرزبورگ پایتخت روسیه تزاری در سال ۱۲۷۴ق منتشر کرد. دومین بار انجمن سالنامه و تالیفات دبیرستان شاپور رشت آن را در سال تحصیلی ۱۳۱۴-۱۳۱۵ش در چاپخانه معیشت رشت منتشر نمود. سومین بار آن را منوچر ستوده در تهران در سال ۱۳۴۹ش به چاپ رساند. چهارمین بار عطاءالله تدین آن را به همراه ضمیمه ای درباره مشروطه گیلان در سال ۱۳۵۳ توسط انتشارات فروغی تهران به چاپ رساند. افشین پرتو آن را برای پنجمین بار تصحیح و چاپ کرد.
۷- دیوان سالار فاتح میرزا علی خان دیوسالار، علی دیوسالار، به اهتمام: منوچهر خواجه نوری، مقدمه: علی یزدی نژاد، مصححین: افشین پرتو و محسن محسنی و اصغر عرفانیان فرد، میرماه، تهران، اول، ۱۳۹۲، ۳۱۰صفحه، وزیری.
دیوان سالار فاتح
۸- تاریخ طبرستان، محمدبن حسن ابن اسفندیار، پژوهش و راستینه گردانی: افشین پرتو، میرماه، تهران، اول، ۱۳۹۲، وزیری، ۵۷۸صفحه.
تاریخ طبرستان
۹- تاریخ رویان، مولانا اولیاءالله آملی، پژوهش و راستینه گردانی: افشین پرتو، میرماه، تهران، اول، ۱۳۹۳، وزیری. درباره تاریخ مازندران است.
تاریخ رویان
۱۰- مستر چیک بعد از جنگ جهانی اول: گزارش مستر چیک از جنگ جهانی اول تا برآمدن رضاخان، هربرت چیک، مترجم: افشین پرتو، صحیفه خرد، قم، ۱۳۹۳، ۱۴۴صفحه، رقعی.
این کتاب از مجموعه کتابهای دانشنامه استان بوشهر به دبیری سید قاسم حسینی است که با حمایت مالی حوزه هنری بوشهر چاپ شده است. مستر چیک نایب کنسول کنسولگری انگلیس در بوشهر بوده است که گزارشات مهمی از اوضاع بوشهر در زمان جنگ جهانی اول دارد.
مستر چیک بعد از جنگ جهانی اول
۱۱- نگاهی تازه به مشروطه در گیلان، انوشیروان نعیمی اکبر، به اهتمام: محمدرضا توسلی، تصحیح و تحشیه: فریدون نوزاد، مقدمه: افشین پرتو، بلور، رشت، ۱۳۹۳، اول، ۱۳۵صفحه، وزیری.
منبع : گیلان مصور