رشت در آیینه‌ی تاریخ

شهر رشت مرکز استان گیلان می‌باشد و در جنوب غربی دریای خزر قرار گرفته است. هوای آن در تابستان گرم و مرطوب و سنگین می‌شود. شهر کنونی رشت در ابتدا قصبه‌ای میان دو رودخانۀ «گوهر رود» و «سیاه‌رود» بوده است که واحدهای مسکونی پراکنده‌ای، در فضای جنگلی و باغ‌های مرکبات آن، به دور مسجد یا بقعه و مزار بزرگواری شکل گرفته و هستۀ اولیه و قدیم‌ترین بخش شهر را به تدریج شکل بخشیده است. در خصوص وجه تسمیۀ رشت، نظرات گوناگون مطرح شده است و عده‌ای معنای آن را «فروافتاده»، «درگودی قرار گرفته» و «خاک‌روبه» دانسته‌اند. به باور بعضی نیز چون این شهر نسبت به برخی از شهرهای گیلان، مانند رودبار و لاهیجان در گودی واقع شده، از این رو به این نام خوانده شده است. زبان اصلی مردم رشت، «گیلکی»، یکی از شاخه‌زبان‌های فارسی میانه یعنی زبان پهلوی (پارتی) است. در کتاب حاضر وضعیت جغرافیایی، تاریخ عمومی و ویژگی‌های انسانی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی رشت به تفصیل بررسی شده است.