اصطلاحات 3

در این یادداشت سعی شده است اصطلاحاتی که در زبان گیلکی بسیار پرکاربرد است، لیست شود. اگر شما نمونه‌ای دیگر سراغ دارید، آن را ذکر کنید تا این مجموعه تکمیل گردد.
💫 اصطلاح ۷۱ام:
🔴 «(یه‌نفر ٚ) دس ٚ کین هیسأن»
🔳 مفهۊم: یکی شاگردی’ گۊدن ؤ اۊن أجی کار آمۊتن.
🔻 جۊمله دل:
🔵 اۊن اۊسس ٚ رسۊل ٚ دس ٚ کین بئسئه. برق‌کشی سر واریده.
(فارسی: اۊن شاگردی اۊستا رسۊل رؤ کرده. در برق‌کشی ماهره.)


💫 اصطلاح ۷۲ام:
🔴 «ادا کار»
🔳 معنی: کاری که شایسته ؤ لایق ببۊن/ مقبۊل ببۊن
🔻 جۊمله دل:
🔵 أمی کار «ادا کار» نیئه. ویشتر وأنی هخسا گۊدن.
(فارسی: کار ما شایسته ؤ قابل قبۊل نیست. بیشتر باید تلاش کرد.)


💫 اصطلاح ۷۳ام:
🔴 بکی ورس | بکف ویریز
🔳 (ق.) کتن ورسأن گۊدن؛ کۊنۊش گۊدن
🔻 جۊمله دل:
🔵 بکی ورس برسیم خؤنه! خیلی را بؤشه بیم وأکته بیم.
(فارسی: با کلی سعی کردن رسیدیم خۊنه! خیلی راه رفته بۊدیم خسته بۊدیم.)


💫 اصطلاح ۷۴ام:
🔴 «ساغ جیویشتن»
🔳 معنی: یته کارسنه یا حادثه أجی سالم جؤن دربۊردن؛ قسر درشؤؤن
🔻 جۊمله دل:
🔵 پلاسکؤ کی فۊگۊردسته منم اۊیه ایسأبۊم ولی ساغ جیویشتم. (=پلاسکؤ که فرۊریخت منم اۊنجا بۊدم ولی قسر در رفتم.)

 

💫 اصطلاح ۷۵ام:
🔴 «یه پا سر هیسئان»
🔳 مُصر بؤؤن؛ مصمم بؤؤن
🔻 جۊمله دل:
🔵 لاکۊ خۊ یه پا سر هیسأی گؤی مۊ مامۊسئین’ وأ بؤبۊرۊم. (=لاکۊ پا گل دؤگۊده گۊنه مۊ وأن مامۊسئین’ بؤبۊرم.)
♻️ فارسی وگردان: دختر پاشؤ تۊ یه کفش کرده می‌گه من با مامۊسئین باید ازدواج کنم.


💫 اصطلاح ۷۶ام:
🔴 «پا گل دؤکۊن»
🔳 (ق.) پافشاری همرأ؛ مصمم ؤ بااراده 
🔻 جۊمله دل:
🔵 لاکۊ «پا گل دؤکۊن» گۊنه مۊ طلاق خأنم (=دختر مصرانه می‌گه من طلاق می‌خوام)


💫 اصطلاح ۷۷ام:
🔴 «پا گل دؤبؤن»
🔳 معنی: آرام ؤ قرار داشتن
🔻 جۊمله دل:
🔵 فلانی پا گل دننه (=فلانی آرام ؤ قرار نداره)


💫 اصطلاح ۷۸ام:
🔵 «(یه‌جا) مۋ’ گل ئاگۊدن»
( به فارسی: ناف کسی رؤ (در جایی) بریدن. )
💡 وختی بؤگۊته بۊن که یه نفر خلی یه جا بؤشۊن.
🔻 جۊمله مئن:
🔵 فرشید ٚ مۋ’ سختسر گل ئاگۊدن.
(به فارسی: ناف فرشیدؤ تۊ سختسر بریدن)


💫 اصطلاح ۷۹ام:
🔴 دل دکتن | دیل دکفتن
🔳 معنی: الهام بؤؤن
🔻 جۊمله دل:
🔵 می دل دکته/ می دیل دکفته ایمرۊ خاخۊر تهران أجی هنه. (=مره الهام بؤبه ایمرۊ …)
♻️ فارسی وگردان: به دلم افتاده امرۊز خاهر از تهران می‌آد.
🔘 متعدی: دل دگئنتن (=الهام گۊدن)


💫 اصطلاح ۸۰ام:
🔴 «دیو ٚکیتاب ٚدل دنبؤن»
(به فارسی: در کتاب دیو (=خدا) وجۊد نداشتن.)
🔳 وختی گۊنن که یه کس یته عجیب یا تاجه گب بزنه.
🔻 جؤمله مئن:
🔵 گاگلف گب گبان زنی دیو ٚکیتاب ٚدل ان دنئه.
(به فارسی: گاهی اؤقات یه حرفایی میزنی که تۊ کتاب دیو (=خدا) هم نیست)
💡«دیو ٚ کیتاب» ٚ مفهۊم، یه چی هیسه بپاسه لتاک (لؤح محفۊظ) ٚ مفهۊم ٚمؤسؤن که اسلام ٚتعالیم ٚمئن دره یؤ ایته معرۊفه که اۊن ٚدل همه چی بنویشته نئه.


یک پاسخ ارائه کنید