محمد محمدی گیلانی

محمد محمدی دعوی‌سرایی (زادهٔ ۹ شهریور ۱۳۰۷، دعوی‌سرا – درگذشتهٔ ۱۸ تیر ۱۳۹۳ تهران) .او پس از استعفای شیخ صادق خلخالی رییس دادگاه انقلاب شد و پس از ان درسمت‌هایی چون حاکم شرع و ریاست دادگاه‌های انقلاب اسلامی، عضو فقها و دبیر شورای نگهبان، نمایندهٔ سید روح‌الله خمینی در دانشگاه‌ها و رئیس شورای مرکزی نمایندگان ولی فقیه در دانشگاه‌ها را برعهده داشته‌است.

محمدی گیلانی در سال ۱۳۰۷ در روستای دعوی‌سرا، از توابع شهرستان رودسر در استان گیلان، در خانواده‌ای مذهبی به دنیا آمد. پدرش محمدجعفر در همان روستا زندگی می‌کرد. محمدی گیلانی با به پایان بردن دوره دبستان و شروع جنگ جهانی دوم در سال ۱۳۲۰ مجبور به ترک مدرسه شده، به کمک پدر رفت و چند سال به کشاورزی مشغول شد. در سال ۱۳۲۳ هم‌زمان با تأسیس حوزه علمیه رودسر توسط سید محمدهادی روحانی به حوزه علمیه رودسر رفت و جامع‌المقدمات را فرا گرفت. آنگاه در سال ۱۳۲۵ به حوزه علمیه قم رفت و به تکمیل دروس ادبیات و فراگیری دروس دوره سطح پرداخت. با پایان یافتن دوره سطح، به درس خارج سید حسین طباطبایی بروجردی راه یافت و در مدت دوازده سال کتاب صلوه را به اتمام رساند. به موازات آن در درس اصول سید روح‌الله خمینی نیز حضور پیدا کرد. در طول این مدت در درس اسفار و شفای سید محمدحسین طباطبایی نیز شرکت نمود؛ همچنین چندین سال در درس خارج فقه حسینعلی منتظری شرکت نمود و نیز بسیاری از کتب دوره سطح در فقه و اصول و حکمت و تفسیر را بارها در حوزه علمیه قم تدریس کرده بود. همچنین وی از استادان دانشکده الهیات دانشگاه تهران و دانشگاه امام صادق بود. علی مطهری، زهرا مصطفوی، احمد خمینی، مجید انصاری، احد فرامرز قراملکی، ازجمله شاگردان وی هستند.

محمدی گیلانی، پس از پیروزی انقلاب ۱۳۵۷ ایران، از سوی سید روح‌الله خمینی به عنوان حاکم شرع تعیین شد و پس از آن به ریاست دادگاه‌های انقلاب اسلامی رسید. در دوره احمدی‌نژاد، هیئت وزیران در جلسهٔ نهم فروردین ۱۳۸۸ با پیشنهاد وزیر دادگستری در خصوص اعطای نشان درجه یک عدالت به محمدی گیلانی که به تأیید کمیسیون اعطای نشان‌های دولتی و موافقت رئیس‌جمهور رسیده بود، موافقت کرد.

آثار:

قضا و قضاوت در اسلام
حقوق کیفری در اسلام
شرح زیارت اربعین
شرح مناجات شعبانیه
المعاد فی الکتاب و السنه
الامامه و الخلافه فی الکتاب و السنه
شرح زیارت امین‌الله
تکمله شوارق الالهام
حدیث الطلب و الاراده
قرآن و سنن الهی در اجتماع بشر
درس‌های اخلاق اسلامی
امام راحل و فقه سنتی
خلق جدید پایان‌ناپذیر (ترجمه رساله «قوه و فعل» علامه طباطبائی)
اسم مستأثر در وصیت امام و زعیم اکبر
سروش قلم (مجموعه مقالات)
شرح زیارت وارث
در سایه حکمت (ترجمه و شرح گزیده‌ای از سخنان علی)