واژگان گیلکی پاره ای از ناخوشی ها و بیماری های جسمی

به قلم و با پژوهش؛ محمود اصغری/ نویسنده کتاب نگاهی به مردم شناسی لاهیحان

واژگان گیلکی پاره ای از ناخوشی ها و بیماری های جسمی/لاجونی گَب

بیماری های جسمی

آبله=اَوله
آبله مُرغان= کَرکه اوله
اسهال=شَکَم رَوَی/شَکَم شویی
تب=تَو
تب مالاریا=کَرکَه تَو
چشم درد=بواقوری
حصبه=گَرمه ناخوشی
جُزام= خوره
دُمَل=گیرا
سیاه سُرفه= بورزه خوئه
صفرا=زرداب
کَچلی= کَلی
کَک و مَک صورت و پوست بدن= سه سَک ماله
گرفتگی عضُلات/اسپاسم=چنگر باد
لکنت زبان= جوت
هزیان گویی=هَپره گوتَن/واتوره گوتَن
یبوسَت=کین خشکی
یرقان=زردی
تنگی نفس=خروسک
بچه سقط کردن= زاکه تودئن
خون مُردگی=خون دمیر
رعشه=پرکش
رگ به رگ شدن دست وپا=واشکَن خوردن
زخم کنده شده=جیجاکی
غُده زیر پوست سر= گوده
غده ای که در پوست ظاهر می شود= وَدَد
لاغرشدن/تکیده شدن=دخوشتن
لکه های پوستی=کلاچک
مرگ ناگهانی=یک تْو، یک مرگ
وارفتن نسوج زخم/از هم پاشیدن پوست از عفونت= لیس-آ-زئن
ورم کردن= ماسَن
سفلیس= کوفت
باد کردن پلک چشم=قوزاله گودَن

بیماری های روانی

دَپَرکَسَن= از خواب پریدن
فوچورده= افسرده
اندوه=تاسیون
فوتور= دیوانه خو
خُل مزاج= شیرین عقل
تَردماغ= سرحال و شاداب
گولی قه ره=غمباد
کابوس/حالت خفگی در خواب= فوقوس
گیچ/کوْدَن= وَر
هذیان گفتن= واتوره گوتَن/هَپَره گوتَن
عصبانی شدن= برزَخا بون
به تنگ آمدن/کلافه شدن= جون به سه را بون
جنون/غَش/صرع=جین بَزا/سفیان بَزا
خواب پریشان دیدن= دراشین-وراشین خوْ دئن
دیوانه=تور
دیوانه زنحیری= داره تور
در فکر فرو رفتن دائمی/به جایی خیره شدن= خیالی
به هرچیز و هرکس شک داشتن/شک ناک
کسی که خوبی هیچ کس را نمی خواهد=بددیل
دورو= دوجابگو/دو دین باز
جنجالی= گیجگال
سکوت کرده=تام تیم بَزه
آب زیرکاه/موذی= کس مساز