قلعه کوتول شاه

«قلعه کوتول شاه» یکی از بناهای تاریخی سیاهکل است که در بالای کوهی بلند در روستای «موشا» از آبادی‌های دهستان «مالفجان» قرار دارد. دسترسی به قلعه از جاده سیاهکل به روستای موشا و پس از عبور از داخل جنگل امکانپذیر است.

کوتول شاه از حکمرانان معروف گیلان زمین و از دیار شلمان کنونی بود اما اطلاعات زیادی از این حاکم مقتدر در دست نیست. د‍ژ کوتول شاه شلمانی بر فراز کوهی به ارتفاع تقریبی30 متر از آبادی‌های اطراف و در روستایی به نام موشا «میر شاه» یکی از 38 آبادی دهستان مالفجان در بخش مرکزی شهرستان سیاهکل است. قدمت این بنا به دوره‌ای مطابق با دوره «قلاع اسماعیلیه و دوره تیموریان» بر می‌گردد و نام روستاهای اطراف آن موشا «میرشاه» دیماسرا «پیرمیرشاه»، مرجانه و کوتول شاه است که حکایت از خاندانی حکمران در منطقه دارد. اهالی روستاهای مذکور معتقد هستند قلعه کوتول شاه راه‌های زیرزمینی نیز دارد که اکنون آثار کمی از آنها به‌جا مانده است.
قلعه کوتول شاه مربوط به دوره تیموریان است که این اثر باستانی در تاریخ 14 مرداد 1382 با شماره ثبت 9405 به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

فرم قلعه کوتول‌شاه بیضی‌شکل بوده که زایده‌ای از طرف ضلع جنوبی به آن متصل است و قطر بزرگ قلعه از داخل دیواره‌ها 26 متر و قطر کوچک آن 9.7 متر، ضخامت دیواره‌های قلعه از 1.8 تا 4.2 متر متغیر است.

در بخش جنوبی این قلعه و کنار زایده متصل به بنا دیده‌بانی دو طبقه با راه پله‌های ارتباطی آن نمایان است که ورودی و درگاه قلعه را تشکیل می‌دهد. فضای داخل قلعه از آب انبار در ضلع شرقی و دیگری «تاقی» که در مقابل آن و در ضلع غرب داخل بنا قرار دارد، تشکیل می‌شود. در داخل قلعه فضای مختلف وجود دارد که دو فضا قابل دیدن است.
پوشش این فضا، اتاق‌های جناغی و قوسی شکل است که بیشتر بخش‌های آنها تخریب شده و اکنون این قلعه متروکه و بدون استفاده مانده و از خصوصیت بارز این قلعه تاریخی اشراف کامل بنا نسبت به محیط پیرامون خود است.