چند صد نام دریای خزر
در معرفی «چندصد نام دریای خزر» عنوان شده است: کتاب «چندصد نام دریای خزر» دربردارندهی صدها نامواژه از دریای خزر و گزارش هریک از آنها بر پایهی واژهشناسی و تاریخ و جغرافیای تاریخی و باورها و اسناد باستانی و مدارک موجود در فرهنگ ایران، شناسنامهای است برای دریای خزر و ساکنان کناره و پیرامون این دریا از گذشته تاکنون که سهم ایران و فرهنگ ایرانی در آن از همه بیشتر و ریشهدارتر و نمایانتر نشان داده شده است.
عمادی در این کتاب مدعی است که بیش از 90درصد این نامها ریشهی ایرانی دارند. از نظر فرهنگی، سابقهی ایرانی ها و حضور آنها در کنار این دریا بسیار بیشتر از دیگر ملیتهاست، ضمن آنکه هر کدام از این نامها خودشان منشأ یک مقاله هستند. این در حالی است که تا به حال در منابعی مانند دایرهالمعارف بزرگ اسلامی بیشتر از 50 یا 60 نام برای دریای خزر دیده نشده است.
این ایرانشناس پیشکسوت در گفتوگو با ایسنا با بیان اینکه نامواژهها لغاتی هستند که اسم تلقی می شوند، اظهار کرد: رویهی من در نوشتن کتاب، استفاده از نامواژهها است. بر مبنای این رویه معتقدم اگر کسی معنی اسمها را به خوبی بشناسد، خود اسمها و نامها سرگذشتشان را بیان می کنند.
او افزود: اما پژوهشگری که بخواهد این اسمها را جمعآوری کند، باید از تاریخ، زبان، جغرافیا، آداب و رسوم و اسناد استفاده کند تا اینکه به درستی مطلب بیان شود و برای کسانی که در این رشته پژوهش می کنند، قابل قبول باشد.
عمادی دربارهی مستندات این کتاب توضیح داد: همهی این اسامی دارای سند هستند و هرچقدر که توان من بوده است، بر آنها شرح و گزارش نوشتهام. بخش وسیعی از آنها از متون پهلوی گرفته شده است. این دریا از گذشتههای دور نامهای بسیاری داشته است و مردمانی که اطراف آن بودهاند، آن را به نام انتخابی خودشان می نامیدند؛ همچنانکه برخی اوقات به نامهایی چون گیلان، طبرستان، آذربایجان، مازندران و غیره معروف بوده است.
او دربارهی ریشهی کلمهی خزر برای این دریاچه افزود: معتقدم کلمهی خزر ترکی نیست. این کلمه در حقیقت کسر بوده که خزر تلفظ می شود و یادگار دوران کاستی ها است که قدیمی ترین مردمان ایرانزمین هستند و در اصل، لغتی ایرانی است که در این کتاب بیان شده است.
این پژوهشگر پیشکسوت گفت: این کتاب تا حدودی برای کسانی که پیرامون دریای خزر هستند، شناسنامهی آنها در پیوستگی با فرهنگ ایران است.
عمادی همچنین عنوان کرد: دیدگاه کتاب «چندصد نام دریای خزر» جنبهی تاریخی، جغرافیایی و واژهشناسی دارد و به هیچ وجه دلیلی برای مخالفت با نامواژههای این کتاب نیست. در برخورد اول فکر می کنیم که تلفظ نامواژهها جنبهی بیگانه دارد؛ اما اگر خوب آنها را بشناسیم، متوجه می شویم که نامواژهها با فرهنگ ایران وابستگی کامل دارد و در نوشتن این کتاب جنبهی تبلیغاتی، سیاسی و اندیشهی خاص مدنظرم نبوده است.
او در پاسخ به این پرسش که آیا «چندصد نام دریای خزر» مورد توجه مخاطب قرار می گیرد، گفت: کتاب «چندصد نام دریای خزر» کتابی پژوهشی است و برای کسانی نوشته شده که به موضوعات تاریخی و علمی علاقهمندند.
او در ادامه اظهار امیدواری کرد که کتاب «چندصد نام دریای خزر» با دقت خوانده شود؛ چرا که هر کدام از نامواژههای به کار رفته در این کتاب مطالب ناگفتهی فراوان دارند، و مورد قبول واقع شود.
او با اشاره به اینکه بعضی ها معتقدند اطلاق نام دریای مازندران اشتباه است، افزود: نام دریای مازندران سابقهی زیادی دارد و اعتقاد دارم این نام از تاریخ بشر هم طولانی تر است و به دوران غارنشینی برمی گردد؛ اما هر عقیدهای برای من محترم است. هر کس که در این زمینه تحقیق می کند، حتا اگر خلاف نظر من را داشته باشد، باید به نظرش احترام گذاشت.
این پژوهشگر در پایان بیان کرد: من در نهایت بی طرفی، حقوق ملی ایران را دنبال می کنم و معتقدم این وظیفهی تک تک ما ایرانیان است.
منبع : نشر آموت