دیوان شاه فاتح گیلانی

سیّد محمّدرضی رشتی، مشهور به شاه فاتح گیلانی (درگذشته سال ۱۱۴۵ ق) سرایندۀ عهد صفوی و از جمله ایرانیانی است که به سرزمین هندوستان مهاجرت کرد و پس از سال‌ها در همانجا کشته شد.شاه فاتح از مشایخ صوفیّه و از غالیان شیعه است و با آنکه اشعارش مورد توجّه شعرایی چون حزین لاهیجی و واله داغستانی قرار گرفته است، ولی نسخه‌های خطّی دیوان او علی‌رغم اهمّیتی که دارد، کمیاب است.
دیوان شاه فاتح گیلانی تصویری از مؤلّفه‌های فرهنگی و اعتقادی رایج در جامعۀ شیعی عصر صفوی و نمونه‌ای از عقاید غلات متصوّفۀ شیعه به دست می‌دهد و و منبعی برای مطالعات علمی در زمینۀ تطوّر لغات و اصطلاحات، مضامین ادب فارسی و عقاید و آرای صوفیّه است.این اثر همچنین نشان‌دهندۀ سطح زبان و شعر فارسی در گیلان آن روزگار است؛ ایالتی که اهالی آن غالباً به گویش‌های محلّی سخن می‌گفتند و از سرایندگان آن به ندرت دیوانی باقی مانده است و فقط نام و اشعار برخی از آنان در تذکره‌ها آمده است.