برنج و برنج کاری سنتی در گیلان/لاهیجان
به قلم و با پژوهش؛ محمود اصغری/ نویسنده کتاب پویشی در گیلان شناسی
گفته اند که؛ کشت برنج در گیلان بیش از هزار سال پیشینه دارد و از دیرینه زمان، شلتوک( تخم جو)، به شیوه سنتی در( توم بیجار)، سبز شده و در مزرعه برنج، آبیاری و مرزبندی و کاشته می‌شد. همه چشم امید بیجارکاران(شالی کاران)، به فرآورده‌ای بود که با آن بتوانند زندگی را بگذرانند.
آب، زمین، آفتاب تابان، تجربه گیل مردان و گله زنان، دست به دست هم می‌داد تا سفره مردمان گیلان و دیگر مردمان ایران، از برنج، این مروارید سپید، برکت یابد. بی تردید، همراه با کاشت، داشت و برداشت برنج که فرآورده عمده مردم بوده است، آداب و سنت و باورداشت هایی نیز در گذر زمان پدید آمدو امروزه آن آداب و باور داشت‌ها، در پژوهش‌های مردم شناسی، جا یگاه ویژه‌ای دارد.
“شکوفَه وَر کونَم، تی گردنه به”
اَنار شاهوار هینَم تی خوردنه به
برنجَ فورشَنم، چهارشنبه بازار
عروسی رَخت هینَم تی بَردَنه به”
دوبیتی گیلکی فوق، گوشه‌ای از فرهنگ عامه مردمان برنجکار گیلانی را به خوبی بازگو می‌کند.
” چهارشنبه بازار سنتی لنگرود” و برنج فروشی و تدارک عروسی و بردن عروس به خانه بخت، هر کدام، دارای سنت‌ها و فرهنگی دیرینه در گیلان بوده است.
در پیوند با دوببتی گیلکی؛
١. شکوفه ورکونَم= شکوفه را گردنبند درست می کنم/شکوفه را به نخ می کَشَم/آن گونه که در گذشته معمول بوده است.
٢.چهارشنبه بازار لنگرود
