آموزش وپرورش نوین در لاهیجان/از دیرینه زمان

به قلم؛ محمود اصغری/ نویسنده کتاب های “نگاهی به مردم شناسی لاهیجان” و کتاب مرجع” کتاب شناسی لاهیجان”

اوایل تیرماه سال ۱۲۹۸ خورشیدی، زنده یاد میرزاعیسی خان صدیق (دکتر صدیق اعلم)، به ریاست معارف گیلان منصوب شد و به فرهنگ گیلان سر و سامان داد. تعداد مدارس گیلان در سال ۱۲۹۹خورشیدی، به ۲۶ باب می‌رسید. که از آن میان:
_ ۱۱ باب، مدرسه ملی
_ ۱۱ باب، مدرسه دولتی
_ ۴ باب، مدرسه خارجی بوده است.
پس از خاتمه نهضت جنگل، در آبان سال ۱۳۰۰ خورشیدی، کفالت معارف گیلان را زنده یاد میرزا حسن رشدیه، دارا بوده است و از این زمان به بعد، کم کم مدرسه‌هایی با شیوه آموزش نوین در شهرهای استان گیلان دایر گردید.
جناب آقای نوری کنارسری (کیافر) ،از فرهنگیان فرهیخته لاهیجان، در کتاب “نگاهی به لاهیجان”، نوشته است :
“مردم لاهیجان، فضل و کمال را بر مال و منال و جاه و جلال ترجیح داده و شوق و رغبت مضاعفی در این راه از خود نشان می‌دهند. این روحیه را باید از تاریخ لاهیحان درک کرد. زیرا اولین دبستانی که در این شهر جلوه نمود، در سال ۱۲۸۵ خورشیدی بود که با تشویق سپهدار تنکابنی، والی شهر رشت و با همت مردانه شادروان منتصرالملک دایر شد.
مخارج این دبستان و حقوق معلمان از هستی و مایملک شادروان، تامین ومبلغی نیز از عوارض راهداری تادیه می‌گردید.
به هر حال اکنون (سال ۱۳۴۴ خورشیدی)، بیش از ۱۲ هزار دانش‌آموز پسر و دختر در آموزشگاه‌های لاهیجان به تحصیل اشتغال دارند. “نوری کنارسری، نگاهی به لاهیجان، صفحه ١٨٣”
سال ١٣۴۴ خورشیدی/لاهیجان
_ ٢۴ دبستان/دخترانه وپسرانه/١٢٢٢۴نفر دانش آموز
_ ٨ دبیرستان/ دخترانه وپسرانه/٣۵۵۴نفردانش آموز
با مهرو احترام