شعر کلاسیک گیلکی صدها سال بیان خطه ی شاعران ِ شعر شمال بوده و هست . اما بعد از انقلاب ادبی نیما در شعر فارسی و وارد شدن شعر فارسی به دنیای مدرن با بیان خاص مناسبات مدرنیستی ، بالطبع شعر کهن گیلکی هم متاثر از انقلاب نیما ، با عوض کردن فرم و ساختار شعر وارد عرصه ی مدرنیته گردید . که بزرگ ترین پرچمدار این گونه شعر محمد بشرا بود ، که بعد ها شاعران دیگر گیلکی سرا هم وارد این عرصه گردیدند . از نیما تا کنون ادبیات مدرن همچنان ادامه داشته و دارد ، اما در سال 1370 با بیانیه نویسی سه تن از شاعران خطه ی شمال ( محمد بشرا ، محمد فارسی ، رحیم چراغی ) ادبیات مدرن گیلکی وارد عرصه جدیدی شد ، که با تاکید بر « نهضت ایجاز و کوتاه نویسی با محوریت ایماژ در شعر شمال نهادینه شده است .» و « گیلان در پروسه ی تغییر ِ شعر گیلکی و رویکرد به هسا شعر ، به نتایج مهم و قابل اعتنایی دست یافته است . تغییر نگاه شاعر …روند شعر شمال را دستخوش تحولاتی بنیادی کرده است . روند شعر ، از مناسبات شعر محلی و روستایی ، و شرح و تفصیل مسائل عینی و اجتماعی آن جدا شده است ، و رویکردی _ عمدتا” _مدرن و مدنی در شهر و روستا یافته است … » و نیز « هسا شعر ، از سویی ، آغازی / پیش از پایان است :پاسخی به ضرورت اجتماعی ست ، پیامد معضلی اجتماعی و مدنی ، پاسخی به آسیب پذیری گسترده و حذف تدیجی زبان و تولیدات فکری و فرهنگی ِ آن از متن اجتماع … » باری « هساشعر پاسخی به ضرورتی هنری و شعری ست . پاسخی که به طبیعت شعر در تنوع اقلیمی و گستره ی زبانی آن باز می گردد . هسا شعر نگاه عمومی جامعه هنری را نسبت به جوهر و فرم شعر تغییر داده است … و یکی از مشخصه های بارز مدرنیته در شعر شمال محسوب می شود . » . هم اکنون بیست و اندی سال است که هسا شعر به ضرورت های مدرن و مدنی اقلیم شمال ایران پاسخ داده و اکنون ضرورتی دیگر از دل ضرورت های پیشین قد برافراشته است . چراکه ، در این بیست و اندی سال جامعه ی اقلیم شمال دستخوش تغییرات و تحولات زیادی گشته است ، که هسا شعر بانگاه پیشین قادر به پاسخگوئی آنها نیست . از همین جاست که ضرورت پُست هساشعر یا هسا شعر پست مدرن با پاسخ های جدید به نیازهای جدید قد بر افراشته است . بی شک شاعران تازه نفس فردا دراین مسیر گام خواهند برداشت .

* نوشته های داخل گیومه از کتاب « شاعران هساشعر » اثر استاد رحیم چراغی ست .

                                                                                                                                              مرتضی پسندیده